Zespół jelita drazliwego- choroba Leśniowskiego-Crohna

Mówiąc o zespole jelita drażliwego, możemy wyróżnić cztery postacie tego schorzenia:
- z dominującą biegunką (około 1/3 chorych),
- z dominującym zaparciem (około 1/3 chorych),
- podtyp mieszany (około 1/3 chorych)
niesklasyfikowana.
PRZYCZYNA
Przyczyną IBS nie są zmiany organiczne w budowie układu pokarmowego i zaburzenia w funkcjonowaniu jelit. Dolegliwość pojawia się nagle z niewyjaśnionych powodów i może przebiegać z różnym nasileniem i z różną powtarzalnością, co bardzo często komplikuje postawienie właściwej diagnozy.
OBJAWY
Do głównych objawów IBS należą:
- biegunka i zaparcia, które często pojawiają się naprzemiennie i stają się szczególnie dokuczliwe w okresie wzmożonego stresu,
- bóle brzucha zwykle zlokalizowane dookoła pępka,
- uczucie pełności
odgłosy burczenia, przelewania w jamie brzusznej, - wyczuwalne ruchy jelit,
- wzdęcia i gazy,
- ból w górnym prawym lub dolnym kwadracie brzucha,
- przewlekające się wymioty,
- biegunka w nocy,
- gorączka o nieustalonej przyczynie,
- ból budzący w nocy,
- niezamierzony spadek masy ciała.
W postaci biegunkowej i mieszanej pożyteczne bywa wykluczenie celiakii (wykonanie z krwi testów w kierunku celiakii – IgAEmA, IgGEmA). Przy biegunce, wzdęciach, kurczowych bólach brzucha ważnym narzędziem diagnostycznym może być wodorowo-metanowy test oddechowy mogący potwierdzić lub wykluczyć zespól przerostu bakteryjnego jelit (test Sibo), zbadanie nietolerancji na laktozę i fruktozę. Pomocnym może być również zbadanie stanu żołądka z uwzględnieniem diagnostyki na bakterię Helicobacter pylori (testy oddechowe, testy z krwi).
LECZENIE
Leczenie pacjentów dietą w zespole jelita drażliwego nie jest sprawą prostą. Inną dietę należy stosować w przypadku zaparć, biegunek oraz wzdęć. W postaci biegunkowej stosowana jest specjalna dieta, tzw. Fodmap, czyli dieta eliminująca fermentujące oligosacharydy i dwumonosacharydy oraz poliole (polialkohole stosowane np. jako słodziki). Dieta ta działa przeciwbiegunkowo, przeciwgazotwórczo, przeciwwzdęciowo. W postaci zaparciowej dieta powinna być wysokobłonnikowa oparta na spożywaniu gotowanych warzyw i owoców oraz przecierów, zaś wykluczać produkty, które zawierają błonnik nierozpuszczalny, tj. pieczywo razowe (należy wymienić na pszenne), surowe owoce i warzywa, kasze gruboziarniste (jak gryczana, pęczak). W postaci mieszanej sprawa komplikuje się jeszcze bardziej, ponieważ dużym problemem jest występowanie biegunek i zaparć naprzemiennie, dlatego konieczne są „dietetyczne eksperymenty”, które ułatwia notowanie produktów wpływających korzystnie i niekorzystnie na nasz stan zdrowia.
- rumianek – zapobiega nadmiernej fermentacji w jelitach, pobudza wydzielanie żółci, łagodzi ból brzucha i skurcze jelit
- mięta pieprzowa – działa na wzdęcia, łagodzi nadmierne skurcze jelit i wspomaga trawienie
- melisa – ma działanie nie tylko uspokajające i relaksujące, ale także rozkurczowe, wiatropędne, przeciwgrzybiczne i bakteriobójcze
- ziele dziurawca – likwiduje kolki, łagodzi ból brzucha i nadmierne skurcze mięśni gładkich przewodu pokarmowego
- siemię lniane – jego nasiona wytwarzają śluz, który pokrywa wnętrze przewodu pokarmowego i chroni je przed działaniem drażniących czynników
- kurkuma z pieprzem – działa przeciwzapalnie, przeciwgrzybicznie i bakteriobójczo czarne jagody (napar z liści lub odwar z suszonych owoców) – są skutecznym środkiem na biegunkę, ponieważ działają zapierająco
- sok z aloesu – łagodzi podrażnienia i stany zapalne w jelitach, a także ułatwia formowanie i przemieszczanie mas kałowych