BORELIOZA

Borelioza, znana również jako choroba z Lyme (miejscowość w USA, gdzie odkryto pierwszy przypadek tej choroby) jest powodowana przez spiralną bakterię zwaną Borrelia burgdorferi. Jest to najczęściej rozpoznawana choroba przenoszona przez kleszcze z rodzaju Ixodes, żerujące na różnych gatunkach ptaków i ssaków.
Bardzo często ich przypadkowym żywicielem staje się człowiek. Do zakażenia boreliozą najczęściej dochodzi w okresie między majem a listopadem, w momentach największej aktywności kleszczy.
borelioza leczenie warszawa
Istotną kwestią jest to, że nie każdy kleszcz zarażony jest Borrelią, a nawet ukąszenie przez osobnika roznoszącego chorobę nie zawsze musi kończyć się zakażeniem. Jeżeli zostanie on usunięty krótko po ukąszeniu prawdopodobieństwo infekcji jest bardzo niskie. Miejsce po usunięciu kleszcza musi być szybko zdezynfekowane, a przez następne 30 dni musimy dokładnie obserwować ciało wypatrując potencjalnych zmian. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości powinniśmy zgłosić się do lekarza. Objawy boreliozy są zróżnicowane, a niektóre z nich są podobne do innych chorób. To sprawia, że borelioza jest rozpoznawana przez lekarzy różnych specjalności, takich jak dermatolodzy czy neurolodzy.
Borelioza spotykana jest na całym świecie, wszędzie tam, gdzie występują kleszcze. Istnieją różne gatunki kleszczy, które mogą być przyczyną zakażenia boreliozą. W Europie to kleszcz pospolity (Ixodes ricinus) jest najważniejszym winowajcą. Ważna kwestią jest to, że istnieje możliwość kilkukrotnego zakażenia po wcześniejszym wyleczeniu.
Według polskich statystyk w roku 2017 zakażenie boreliozą dotknęło 21200 osób. Im dłużej kleszcz jest osadzony w ciele człowieka, tym większe jest ryzyko zakażenia. Nie istnieje szczepienie, które może chronić przed tą chorobą.
Kolejną ważną kwestią związaną z ukąszeniem kleszcza jest to, że nie każdy, kto ulegnie zakażeniu Borrelią w wyniku pokłucia przez kleszcza, faktycznie zachoruje. W wielu przypadkach organizmowi udaje się wyeliminować bakterie bez leczenia ‐ infekcja nie powoduje żadnych dolegliwości, ani późniejszych skutków. Dlatego możliwe jest wykrycie przeciwciał przeciwko Borrelii nawet we krwi zdrowych osób. Jak pokazują statystyki, do 25% ludzi ma te przeciwciała, nigdy wcześniej nie chorując na boreliozę. Tylko 0,5 do 1,5% osób pokłutych przez kleszcza zachoruje.

OBJAWY ZAKAŻENIA BORELIOZĄ

Pierwszym, charakterystycznym dla boreliozy objawem jest tzw. rumień wędrujący. Rumień może być różnych rozmiarów, najczęściej jest zlokalizowany w miejscu ukąszenia. W niektórych sytuacjach rumień może być mało widoczny, na przykład jako niewielkie zaczerwienienie, które łatwo pomylić choćby z ugryzieniem komara lub nie wystąpić w ogóle. Poza rumieniem, choroba może dawać także inne objawy, które zależą od fazy choroby.
Kolejną fazą zakażenia boreliozą jest druga faza często nazywana wczesnym zakażeniem rozsianym, rozciągnięta w czasie od kilku dni po ukąszeniu do dwóch lat. Objawy mogące pojawiać się w tym okresie to głównie objawy neurologiczne takie jak: porażenie nerwów czaszkowych, stany zapalne korzeni nerwowych czy zapalenie opon mózgowych. Inne poza neurologiczne objawy tej fazy to zapalania stawów czy arytmia serca.
Objawy późnej fazy zakażenia mogą występować przez wiele lat po samym ukąszeniu kleszcza. Najczęściej są to przewlekłe zapalenia stawów na przykład biodrowego, czy barkowego, nawracające zapalenia skóry kończyn, w których nastąpiło ukąszenia kleszcza, bądź bardzo niebezpieczna neuroborelioza, która może zając obwodowy lub układ nerwowy dając takie symptomy, jak uszkodzenie mózgu czy problemy z pamięcią.

DIAGNOSTYKA BORELIOZY

Najczęstszym standardem w diagnostyce boreliozy są badania serologicznie przeciwciał przeciw boreliozie w klasie IgG/IgM. Kłopotem pojawiającym się z tą formą diagnostyki jest to, że obecność tych przeciwciał na wczesnym etapie nie jest oczywistym dowodem boreliozy, ponieważ często występują one również we krwi osób zdrowych.
Często dokonuje się wstępnych badań metodą ELISA z późniejszą weryfikacją testem Western Blot. Wynik badania serologicznego zależy od stadium choroby, czasu występowania objawów i ewentualnych terapii antybiotykowych. Pozytywnych wyników badań serologicznych można oczekiwać najwcześniej w 3‐4 tygodniu od zakażenia, co powoduje, że wykonywanie tych badań w kilka dni po kontakcie z kleszczem może nie dawać miarodajnych wyników.
Badania PCR i PCR Real Time – to badania boreliozy, które mają wyższą skuteczność ze względu na wyszukiwanie DNA bakterii. Wykonuje się je z wycinków skóry, płynu mózgowo‐rdzeniowego lub stawowego. Testy te zyskują coraz większą popularność w diagnozowaniu i profilaktyce boreliozy.

LECZENIE BORELIOZY

Zakażenie boreliozą leczy się antybiotykami. Terapia zazwyczaj na przekracza 4 tygodni. Im wcześniej podjęte leczenie, tym większa szansa na wyleczenie. Rodzaj antybiotyku, dawki i czas przyjmowania leków zależy od fazy choroby, jej siły i rozprzestrzenieniu się w organizmie. W pierwszej fazie choroby leczenie polega na podawaniu choremu amoksycyliny lub doksycykliny. W kolejnej fazie choroby pacjenci przyjmują ceftriakson lub penicylinę krystaliczną. W niektórych przypadkach skutki choroby mogą utrzymywać się dłużej po zakończeniu terapii antybiotykiem. Takie osoby wymagają leczenia wspomagającego lub nawet rehabilitacji.

Leczenie boreliozy ‐ naturalne wspomaganie

Leczenie boreliozy może być wspomagane metodami naturalnymi ‐ suplementami, ziołami i zdrową dietą. Takie suplementy jak wyciąg z żeń‐szenia, kociego pazura, echinacea czy witaminy z grupy B mogą wspomagać klasyczne leczenie.
Niektóre rośliny i suplementy mają działanie przeciwzapalne, korzystne w przypadku wielu chorób. Tak na przykład działają olejek z pestek winogron oraz wyciągi z pokrzywy, miłorzębu, ruszczyka kolczastego, które mogą stanowić doskonałe uzupełnienie leczenia boreliozy.